مقاوم سازی لوله و مخازن

مقاوم سازی لوله و مخازن در صنعت نفت و گاز و همین طور آب و فاضلاب، به منظور ذخیره سازی و توزیع این سیالات حیاتی، از مخازن و خطوط لوله استفاده می شود. به دلیل اهمیت بالای این سیالات در زندگی روزمره انسان ها و هزینه بالا بابت استخراج و تصفیه این منابع، نگهداری و مقاوم سازی لوله و مخازن تجهیزات مرتبط با آن ها در دستور کار مسئولین قرار گرفته است. این اقدامات به چهار دسته اقدامات پیشگیرانه، اقدامات اضطراری، اقدامات بازسازی و عملیات پشتیبانی در بازسازی‌ها تقسیم می‌گردد.  

مقاوم سازی لوله و مخازن
مقاوم سازی لوله و مخازن

مخزن فایبرگلاس نفت و گاز :

به دلیل طبیعت این سیالات، خوردگی در مخازن و لوله‌های آن‌ها بسیار رخ می‌دهد. روش‌ها ترمیم این خوردگی‌ها با توجه به جنس مخازن و لوله‌ها متفاوت است. از طرفی این تجهیزات از قسمت بیرونی هم دچار فرسایش و خوردگی در مجاورت عوامل طبیعی هم چون باران قرار می‌گیرند، لذا اجرای پوشش‌های حفاظتی در آن‌ها معمولاً انجام می‌شود.

عوامل مؤثر بر خرابی لوله ها و تأسیسات در هنگام بروز زلزله :

به طور کلی عوامل اصلی مؤثر بر خرابی لوله ها و تأسیسات انتقال را می توان به دو عامل زمین شناختی و عوامل اجرایی تقسیم نمود:

عوامل زمین شناختی :

عوامل زمین شناختی در ارتباط با پدیده های زمین شناسی و تکتونیکی منطقه بوده و تأثیرات هر کدام از این عوامل بر روی تأسیسات ممکن است به گونه های مختلف از قبیل روانگرایی، لغزش و رانش زمین، سنگ ریزش و جابجایی زمین در اثر بروز زلزله اشاره نمود.

عوامل اجرایی

عوامل اجرایی به پارامترهای اجرایی خطوط انتقال و تأسیسات شامل جنس، قطر، ضخامت و نحوه اتصال لوله ها، نحوه اجرای لوله ها شامل عمق کارگذاری، اجرای اتصالات و بسترسازی مناسب و سازه ها شامل نحوه اجرای مخازن ( هوایی مدفون و نیمه مدفون)، نوع اجرا و درزهای انبساطی، اجرای مناسب سازه و استفاده از مصالح مناسب اطلاق می شود. مقاله دیگری که مطالعه خواهید کرد در مورد کاربرد مقاوم سازی در نیروگاه ها میباشد.

راهکارهای مقاوم سازی لوله و مخازن

یکی از راهکارهای مهم کاهش خسارات در شبکه که لوله 24 پیشنهاد میکند ، مقاوم سازی و طراحی شبکه، خطوط انتقال و تأسیسات با رعایت ریسک پذیری زلزله و بالابردن سطح عملکرد لرزه های شبکه و تأسیسات می‌باشد. بنابراین لازم است برای جلوگیـــری از خسارت های ناشی از زلزله به سه رکن اساسی که شامل لوله ها، اتصالات، مخازن و ایستگاههای پمپاژ می باشد به صورت مجزا مقاوم سازی شود.

مقاوم سازی لوله و مخازن فولادی به کمک محصولات کامپوزیت پلیمری FRP :

مخازن فولادی به دلیل کاربرد عمده در مجتمع های پالایشگاهی اگر بر اثر خوردگی یا بلای طبیعی دچار شکست و آسیب شوند؛ مشکلات زیادی به بار خواهند آورد. بنابراین مقاوم سازی مخازن فولادی از اهمیت بالایی برخوردار است. از جمله آسیب هایی که بر اثر زلزله به این سازه ها وارد می شود. کمانش الاستو پلاستیک دیواره مخزن  ( کمانش پافیلی ) کمانش الاستیک دیواره مخزن ( کمانش الماسی ) کمانش الاستیک به علت فشار پایین در قسمت بالایی مخزن شکست سقف بلند شدگی و …  

متداول ترین مورد شکست مخازن فولادی کمانش پافیلی و کمانش الماسی است :

اهمیت انتخاب روش درست، دقیق و متناسب تعمیر، تقویت و مقاوم سازی مخازن فولادی در رعایت نکات فنی-مهندسی، مدیریت بهینه ریسک و مدیریت هزینه و کاهش بار مالی پروژه است. به عبارت بهتر، یک متخصص تعمیر و تقویت مخازن فولادی باید بتواند راهکارها و محصولاتی را برای تعمیر و جلوگیری از انواع آسیب و خوردگی مخازن فولادی ارائه و پیشنهاد کند که در عین کارایی و کارآمدی، جنبه ­های اقتصادی طرح را نیز لحاظ کرده ­باشد.

مالکین و مجریان مخازن، چند گزینه برای تعمیر، تقویت و محافظت از مخازن در برابر انواع آسیب و خوردگی دارند. تعمیر و تقویت جزئی یا کلی یک مخزن فولادی، زمان زیاد عدم سرویس ­دهی، تجهیزات گران و نیروی انسانی زیادی را تحمیل می­کند. برخلاف مصالح فلزی، کامپوزیت­ ها دچار خوردگی نمی­گردند و یک راه­ حل بلند مدت محسوب می­شوند. مقاومت زیاد و پایداری دمایی زیاد کامپوزیت­ های پلیمری سبب می­شود که بتوان از آن­ها در شرایطی با دمای حداکثر ۱۲۰ درجه سلسیوس و فشار بیش از psi 200 بهره ­برداری کرد. به کمک روش نوین و تطبیق ­پذیر استفاده از لایه‌ های کامپوزیت­ پلیمری FRP می­توان در کسری از زمان و هزینه اجرای روش­های قدیمی و سنتی تعمیر و تقویت مخازن فولادی، تعویض کف مخزن، تعمیر نقاط نشتی و یا نوسازی کل مخزن را به انجام رساند.

روش نوین‌ تعمیر و تقویت مخازن فولادی به کمک مصالح کامپوزیت پلیمری FRP سوپر لمینت :

بسیاری از سازه­ ها همانند مخازن آب، نفت یا گاز به صورت استوانه هستند. فشارهای هیدرواستاتیک ناشی ازسیالات، تنش­های حلقوی را ایجاد می­کند که به دیواره جانبی اینگونه سازه ­ها وارد می­شود. مقدار این تنش­ها در پایه مخزن حداکثر است که با افزایش ارتفاع، کاهش می­یابد. خوردگی سبب کاهش سطح مقطع المان های تقویت کننده در سازه های بتنی و یا کاهش ضخامت دیواره فولادی سازه می­شود.

این امر سبب افزایش تنش های محیطی می­شود و باید هرچه سریع­تر اقدامات مربوط به تعمیر و تقویت مخازن فولادی انجام شود. به طور مثال اگر مخزن فولادی حاوی مواد خطرناک یا اشتعال ­پذیر باشد، تعمیر به روش جوش­ دادن ورق­های فولادی گزینه مناسبی نمی­باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد مقاوم سازی لوله و مخازن مقاله مقاوم سازی مخازن فایبرگلاس آب و فاضلاب را نیز مطالعه نمایید.

به طور کلی هدف از تعمیر و تقویت مخازن فولادی با مصالح کامپوزیت­ پلیمری FRP سوپر لمینت را می­توان موارد زیر برشمرد:

  • افزایش مقاومت مخزن

  • افزایش مقاومت برشی

  • کنترل ترک

  • آب بندی و عایق نمودن

  • مقاوم سازی در برابر خوردگی

  • مقاوم سازی در برابر حملات مواد شیمیایی

  • افزایش عمر و دوام